• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • «Музыка»
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • «Гісторыя за 5 хвілін»
  • «Трызуб і Пагоня»
  • «Разумняты»
  • Вандруем разам
  • Афіша
27.02.2017 | Навіны "Будзьма!" Ствараем культуру Абмяркоўваем культуру Разам да справы!

Беларускі Твін Пікс: дзівосы і жахі Рудабелкі

Мець заапарк пашанцавала тром гарадам Беларусі: сталіцы, Гародні і Рудабелцы. У мястэчку, якога вы не знойдзеце на мапе, жыве “чалавек Павук”, які валодае магіяй ствараць аўтобусныя прыпынкі адным допісам у блогу. “Будзьма” завітала ў Рудабелку, каб адкрыць сабе і ўсёй Беларусі гэтую “тэра інкогніта”.

IMG_2708

24 лютага грамадская культурніцкая кампанія “Будзьма беларусамі!” і Цэнтр даследавання грамадскага кіравання “Сімпа” зладзілі ў Рудабелцы жывую гутарку пад назвай “Блогерства на балоце: вялікая сіла маленькага мястэчка”. Спікерамі былі Андрэй Павук, Алена Луцковіч і Андрусь Такінданг, які ў канцы сустрэчы зладзіў для гледачоў невялікі выступ. Мадэраваў сустрэчу Андрэй Стрыжак.

Рудабелку вы не знойдзеце на карце з адной простай прычыны: у 1954 годзе замест трох вёсак — Рудабелкі, Рудні і Карпілаўкі — улады стварылі пасёлак гарадскога тыпу Акцябарскі. Сёння там жыве шэсць тысяч чалавек, працуюць хлеба- і маслазаводы, ёсць галоўная плошча з гарвыканкамам, заасфальтаваныя вуліцы і шматпавярховыя дамы, і нават, як мы сказалі ў пачатку, сапраўдны заапарк. Рудабелку, як яе па звычцы завуць мясцовыя жыхары, ніяк не назавеш глухой закінутай вёскай. Па ўсёй Беларусі раскіданы не адзін дзясятак такіх мястэчак. Аднак звычайна навіны з іх не выходзяць навонкі. Рудабелка ж выбіваецца з шэрагу: пра мястэчка ведаюць далёка за яго межамі.

Ток-шоў “Будзьмы” мела назву “Блогерства на балоце” і было прысвечанае мясцоваму феномену: блогу “Рудабельская паказуха”, які вядзе Андрэй Павук, грамадскі актывіст.

Сустрэча пачалася з простага пераліку дасягненняў блога “Рудабельская паказуха” за 2016 год. Спіс гэты ўражвае нават колькасцю пунктаў, а зместам і пагатоў: паляпшэнне якасці вады ў вёсцы Гаць, дадатковыя шафкі ў садку, запуск ЦЭЦ, якая стаіць без справы; зменены маршрут праходу кароваў па вёсцы Гаць; пабудаваныя пешаходны пераход і аўтобусны прыпынак; а таксама вернутыя ўладальнікам ключы і выгнанне ката з дзіцячага вазка.

Толькі на першы погляд праблема ката, які прыладзіўся спаць у чужым дзіцячым вазку, пастаўленым у пад’ездзе, здаецца смешнай. Абмеркаванні пад фотаздымкам жывёлы, размешчаным у “Рудабельскай паказусе”, дасягнулі настолькі высокага градусу, што гаспадыня ката дагэтуль крыўдуе на Андрэя Павука за тое, што ён размясціў выяву ў блогу. У выніку кот змушаны быў мяняць месца дыслакацыі, а рэакцыя ўдзельнікаў канфлікту паказала, наколькі адчувальныя людзі да публічнасці, нават мінімальнай.

IMG_2715

У Рудабелцы выбухова рэагуюць на публічнасць не толькі шараговыя ўладальнікі катоў і дзіцячых вазкоў: прадстаўнікі ўлады таксама чытаюць блог Андрэя Павука — і наступствы гэтага чытання добра заўважныя. Кожнага госця ток-шоў (а ў Рудабелку прыехалі людзі і з Мінска, і з Гомеля) цікавіла пытанне: якім чынам Андрэю Павуку і ягонаму блогу ўдалося паўплываць на будаўніцтва аўтобуснага прыпынку там, дзе раней людзі стаялі па калена ў пяску? Якія словы ён знайшоў, каб дыялог з мясцовымі ўладамі прывёў да стварэння ляжачага “паліцая”, як яго называюць у Рудабелцы?

Адказ Андрэя Павука аказаўся надзіва простым:

— Я размясціў пасты аб праблемах у блогу… І ўлады самі правялі патрэбныя змены —быццам з уласнай ініцыятывы.

Вось яна, звычайная вулічная магія! У вялікіх гарадах можна збіраць подпісы сотнямі, змяшчаць артыкулы ў незалежнай прэсе, прыходзіць на асабістыя прыёмы да кіраўнікоў гарвыканкамаў — і гэта зусім не гарантуе таго, што вас пачуюць. А ў Рудабелцы дастаткова проста змясціць допіс у блогу…

— Да мяне прыходзяць людзі як да апошняй надзеі, — распавядае Андрэй Павук. — Калі яны губляюць аргументы ў гутарцы з прадстаўнікамі ўлады, яны запалохваюць маім імем: маўляў, вось раскажу ўсё Павуку, і ён пра вас як напіша…

На гэтым месцы ўсе прысутныя смяяліся, але тут ёсць нагода не толькі для смеху. У магічнай сілы і шалёнай папулярнасці ёсць і адваротны бок. Андрэй Павук страціў працу і не здолеў удадкавацца на новую: супраць яго дзейнічае маўклівая змова. У невялікіх мястэчках магчымасці працаўладкавання вельмі абмежаваныя, таму “забарону на прафесію” проста рэалізаваць тым, хто валодае ўладнымі паўнамоцтвамі.

IMG_2719

Гэтую тэму — закрытасці мясцовых уладаў ад “народа” — працягнула наступная выступоўца, грамадская актывістка і палітык Алена Луцковіч, таксама добра вядомая на ўсю Рудабелку. Яна распавяла неверагодную гісторыю вулічнай апытанкі жыхароў мястэчка, якую ладзіла на камеру з Андрэем Павуком. Апытанка ішла добра, пакуль у камеру не трапілі тры працаўніцы гарвыканкама. У выніку Алена атрымала штраф па адміністратыўным артыкуле.

Аднак прыгоды Алены Луцковіч у Рудабелцы не абмяжоўваюцца штрафамі і пераследам: Алена распавяла і пра зладжаныя ёй юрыдычныя кансультацыі для рудабельцаў; на ток-шоў нарадзілася ідэя перанесці іх у анлайн-фармат, бо юрысту з Гомеля ў Рудабелку складана дабірацца.

Погляд звонку на ток-шоў забяспечваў госць з Мінска Андрусь Такінданг: на кантрасце са сталічнымі культурніцкімі праблемамі, якія часта ляжаць толькі ў эстэтычнай сферы, праблемы Рудабелкі выглядаюць значна больш сур’ёзнымі. І іх не вырашыш правядзеннем некалькіх ток-шоў.

IMG_2757

Андрусь Такінданг параўнаў “Рудабельскую паказуху” з іншымі папулярнымі блогамі, якія вядуць жыхары невялікіх мястэчак. У першую чаргу гэта, канечне, Андрусь Горват і ягонае “Радзіва “Прудок”. Шалёная папулярнасць аўтара з Прудка, аднак, зусім іншая, чым папулярнасць рудабельскага робінгуда: Горват папулярны сярод мінчукоў, якія купляюць ягоныя кнігі; а славутасць Андрэя Павука носіць крыху іншы характар… Цікава, што б адбылося, калі грамадскай актыўнасці адданага рудабельскага патрыёта дадаць горватаўскай папулярнасці і ўсенароднай любові? Ці змянілася б стаўленне да яго з боку мясцовых уладаў пад пільным наглядам чытачоў з усёй краіны?

“Гарадскіх”, як назвалі рудабельцы гасцей з Мінска і Гомеля, цікавіла літаральна ўсё:

— А ці маеце вы клуб? Ці бываюць у вас дыскатэкі?

Рудабельскія школьнікі, якія прыйшлі на сустрэчу, засмяяліся:

— У нас былі дыскатэкі ў клубе… Але яны спыніліся пасля таго, як іх аднойчы паздымаў для свайго блога Андрэй Павук!

Апанентам Андрэя Павука нечакана выступіў ягоны ж сябар, які знаходзіўся сярод гледачоў.

— Хіба ўсё так дрэнна ў нашай Рудабелцы, як ты пішаш? Канечне, цябе будуць баяцца, бо ты выдаеш суцэльны негатыў. А калі хаця б палова допісаў была пазітыўнай і распавядала пра добрыя бакі нашага жыцця!

Гутарка, якая завязалася на сустрэчы 24 лютага, выйшла далёка за межы сцэнару ток-шоў. Але тэма заставалася нязменнай: якімі шляхамі могуць пайсці людзі, каб змяніць да лепшага жыццё ў сваіх мястэчках?

На прыкладзе Рудабелкі бачна, наколькі выбуховы эфект маюць звычайныя допісы ў звычайным блогу, які вядзе адзін-адзіны чалавек. З іншага боку, раіць кожнаму рабіць па прыкладзе Андрэя Павука ніхто не мае права, бо аўтаматычна чалавек атрымае і ўсе праблемы, якія цягне статус блогера ў мястэчку: варожасць уладаў і страту працы. З іншага боку, такі стан можа змяніцца толькі тады, калі да Андрэя Павука пачнуць далучацца іншыя людзі. І сітуацыя зменіцца, калі ў кожным мястэчку так званая “народная журналістыка” стане масавай з’явай.

Югася Каляда

Фота: Аляксандр Кісялёў


Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства

Сёння раніцай пасля вобшуку дома затрымалі спявачку Аляксандру Захарык

34-гадовай дзяўчыне інкрымінуюць арт. 342 КК (Арганізацыя і падрыхтоўка дзеянняў, якія груба парушаюць грамадскі...

valiancina_shauchenka
Грамадства

«У 73 гады паехала сакараць Берлін». Як баба Каця зрабіла вёску вядомай на ўвесь свет

Гэтая гісторыя не пра тое, як чалавек доўга і мэтанакіравана ішоў да сваёй мэты — стаць знакамітым. Яна аб іншым....

valiancina_shauchenka
Грамадства Літаратура

«Дамавікамерон» Адама Глобуса цяпер можна паслухаць

У аўдыёфармаце выйшла кніга Адама Глобуса «Дамавікамерон» на kamunikat.org. Зборнік кароткіх гісторый Адама...

valiancina_shauchenka
Грамадства Літаратура

«Добры доктар Будзь-Здароў». Выйшла знакамітая казка Карнея Чукоўскага ў перакладзе Андрэя Скурко

Рэдактар Андрэй Скурко пераклаў знакамітую казку Карнея Чукоўскага, знаходзячыся ў зняволенні. Пра гэта напісала...

Апошнія навіны

    Грамадства
    Сёння раніцай пасля вобшуку дома затрымалі спявачку Аляксандру Захарык
    Грамадства
    «У 73 гады паехала сакараць Берлін». Як баба Каця зрабіла вёску вядомай на ўвесь свет
    Грамадства Літаратура
    «Дамавікамерон» Адама Глобуса цяпер можна паслухаць
    Грамадства Літаратура
    «Добры доктар Будзь-Здароў». Выйшла знакамітая казка Карнея Чукоўскага ў перакладзе Андрэя Скурко
    Культура
    «Біша бо іх із града крэпка». Абліччы Анастасіі Слуцкай
    Грамадства
    «Партрэт з памяці»: Віслава Шымборска ў вершах і беларускіх перакладах. «Прастора польскай культуры» запрашае на анлайн-вечарыну
    Грамадства Адукацыя
    «80% настаўнікаў былі ў жудасным стане». Эксперт — аб тым, што цяпер адбываецца са школьнай адукацыяй у Беларусі і што з ёй не так
    Культура
    Сплаў авангардызму і мадэрнізму
    Грамадства
    Рэшткі былой сядзібы ў Ручыцы, што на Вілейшчыне, унеслі ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей
    Грамадства
    Памёр паэт Дзмітро Паўлычка
    Грамадства Кіно Асоба
    «У кожным фільме ёсць частка мяне». Факты з жыцця і фільмаграфія Міхаіла Пташука
    Грамадства Каляндар
    Каляндар з 30 студзеня па 5 лютага. Што святкуем? Па чым сумуем?
    Вандруем разам
    Мілыя сцежкі ў парку Рэпіхава
    Грамадства Літаратура
    «Мне важна, каб верш нагадваў фрыджазавае сола»: паэт і музыка Віктар Сямашка — пра сваю новую кнігу і беларускі авангард
    Грамадства
    Экскурсаводы Іван Сацукевіч і Алесь Варыкіш выйшлі на свабоду

Афіша

  • 01.02

    Спектакль у авангардным тэатры Komuna Warszawa ў пастаноўцы Паліны Дабравольскай

  • 30.01 — 22.04Выстава ткацкіх працаў у Мінску
  • 30.01 — 05.02Выстава Наталлі Разуменка ў Мінску
  • 30.01 — 30.03Экспазіцыя да 100-годдзя з дня нараджэння Алены Васілевіч у Мінску
  • 30.01 — 26.02Выстава айца Сяргея Сурыновіча «Птушыны вянок» ў Віцебску
  • 30.01 — 27.02Зімовая выстава ў Мінску
  • 30.01 — 26.02«Самародак з Рагачова». Выстава Анатоля Каплана ў Гомелі
  • 30.01 — 28.02Выстава выцінанкі «Зімовыя цуды» ў Маладзечне

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • Лідар «Океана Ельзи» Святаслаў Вакарчук пракаментаваў прысуд за сваю песню ў Мінску
    • Мікалай Пачкаеў: «Беларуская лацінка далёкая ад польскай, а гістарычнай сувязі сучаснага кірылічнага алфавіту з тэкстамі старабеларускай мовы няма»
    • Гурт NaviBand выпусціў новы сінгл з украінскай спявачкай Tayanna. Паслухайце, як нашы мовы гучаць разам
    • «Нікому няма справы, ці беларусы — нашчадкі паўстанцаў-1863, Каліноўскага, ВКЛ, Вітаўта, Астрожскага»
    • «Цяпер у мяне ёсць месца, дзе я магу быць шчырай і не думаць пра тое, каб выжыць»: актрыса Святлана Зелянкоўская адкрыла ў Варшаве тэатр-студыю
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип