У мае часы, часы позняга Савецкага Cаюза, урокі прафесійнай арыентацыі складаліся з таго, што нас вывозілі на экскурсіі на прадпрыемствы. Мы наведвалі тыпаграфію, швачнае прадпрыемства, хлеба- і машынабудаўнічы завод, фарфоравую і кандытарскую фабрыкі. Гэта было цікава і прышпільна — назіраць за вытворчасцю прадукцыі, якую мы штодня маем у крамах і можам памацаць канчатковы вынік.
Наталля Данілава
Толькі адна бяда — прафесійнай арыентацыі гэта ну аніяк не спрыяла.
Кампанія «Будзьма беларусамі!» у межах праекта «Маё права» пайшла іншым шляхам. У суботу на базе цэнтра вольнага часу дзяцей і дарослых «ЭкаЖыццё» дзеці маглі паразмаўляць з псіхолагам Наталляй Данілавай, якая дапамагла ім выявіць асаблівасці іх складу розуму. Сустрэча, што вельмі карысна, прайшла ў фармаце «індывідуальных кансультацый».
Чытайце таксама: Як вызначыцца з выбарам прафесіі
Сапраўды, вельмі важна, каб дзеці абіралі прафесію не праз дэманстрацыю вытворчасці, а зыходзячы з уласных інтарэсаў і схільнасцяў. Таму што гэтыя схільнасці закладаюцца яшчэ пры нараджэнні, і з гэтым, па словах Наталлі Данілавай, нічога не паробіш. Менавіта таму людзі падзяляюцца на «фізікаў» і «лірыкаў», «матэматыкаў» і «гуманітарыяў». Гэта залежыць ад таго, якое паўшар’е мозгу ў чалавека працуе лепш — левае ці правае.
Безумоўна, такі падзел — не догма. Чалавека з «творчым» складам розуму можна, калі задацца мэтай, навучыць той жа матэматыцы і дакладным навукам. З часам, калі доўга і цяжка працаваць над сабою, ён можа стаць нават добрым і нават выдатным спецыялістам. Выдатным — але не выбітным. І ўвесь час у яго будзе пачуццё падспуднага дыскамфорту — што ён робіць нешта не тое і займаецца тым, што яму не падабаецца. Як кажуць у народзе, «душа не горнецца».
Чалавек, які займаецца не сваёю справаю, тым, да чаго «душа не горнецца», не будзе атрымліваць задавальнення і асалоды ад сваёй справы. Гэта, безумоўна, будзе адбівацца не толькі на яго паспяховасці ў працы, але і на фізічным самаадчуванні. Таму падлеткам вельмі важна выявіць уласныя схільнасці, якія, можа быць, яшчэ схаваныя ў іх, здольнасці, якія яны самі, можа быць, не вельмі асэнсоўваюць.
Наталля Данілава правяла некалькі тэстаў. Яны, можа быць, і падаліся банальнымі: як адказы на пытанне «Ці любіце вы гуляць у шахматы» альбо «Ці падабаецца вам наведваць новыя мясціны?» Такіх багата ў інтэрнэце. Але рэч у тым, што інтэрпрэтаваць вынікі гэтых тэстаў можа толькі прафесійны псіхолаг, які ведае, як пытанні і адказы дзейнічаюць на людзей, выявіць і патлумачыць «прамежкавыя» вынікі. Усе людзі розныя, а ёсць і амбідэкстары, у якіх абодва паўшар’і мозга працуюць аднолькава інтэнсіўна.
А яшчэ наведнікі і наведніцы гэтай сустрэчы прайшлі тэст на лідарскія схільнасці. Лідарам таксама можа быць не кожны, гэтаму таксама трэба вучыцца. Але здольнасці да гэтага таксама закладаюцца з дзяцінства.
Безумоўна, нельга на аснове тэстаў узяць і сказаць: «Тое дзіця вырасце выбітным фізікам-ядзершчыкам, гэтае будзе геніяльным музыкам, а вось тое — добрым паэтам». Таму што да любой справы трэба мець не толькі схільнасці, але і прыкласці вялікія намаганні, каб дасягнуць вяршыняў у кар’еры альбо прафесійнай дзейнасці. Трэба вельмі шмат вучыцца, рабіць спробы і памылкі, набіваць гузы, аналізаваць свой досвед. Але пры гэтым мне згадваецца фраза з братоў Стругацкіх: «Як можа быць нешчаслівым чалавек, які займаецца любімай справай?»
Чытайце таксама: Як правільна пакінуць лічбавы след – і стаць паспяховым
Урэшце, мы ўсе імкнёмся менавіта да гэтага — быць шчаслівымі. А прафесійная сфера — гэта вялікая частка нашага жыцця. І ад таго, ці будзем мы шчаслівыя ў сваёй працы, залежыць, ці будзем мы шчаслівыя ўвогуле.
Аліна Бялова, budzma.by
Сачыце за нашымі публікацыямі ў Telegram, Facebook, Вконтакте ды Twitter! А ў нашым Instagram вас чакаюць яскравыя фота!
