• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • «Музыка»
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • «Гісторыя за 5 хвілін»
  • «Трызуб і Пагоня»
  • «Разумняты»
  • Вандруем разам
  • Афіша
06.09.2022 | Адукацыя Забавы Беларуская мова

Настолкi на роднай мове для дзяцей i дарослых

Гераіня гэтага матэрыялу Наталля Галко працуе настаўнікам і паралельна развівае свой праект настольных гульняў на беларускай мове «Скарбонка гульняў». «Настаўніца» звязалася з Наталляй, каб даведацца больш пра гульні для дзяцей і дарослых, а таксама каб атрымаць порцыю натхнення.


nastolki-na-belorusskom.jpg

«Усё пачалось 5 гадоў таму назад з Social Weekend. Падштурхнулі мяне сябры, якія сказалі, што я ствараю матэрыялы, якія будуць цікавыя іншымi. I на той час на беларускай мове амаль нічога не было. Я адчула, што беларуская мова знаходзіцца ў заняпадзе і патрабуе ўсебаковай падтрымкі. Таму я вырашыла прадстаўляць на Social Weekend праект гульняў для дзяцей i дарослых для вывучэння беларускай мовы.

Падчас удзелу ў SW я пазнаёмілася з суполкай беларускамоўных бацькоў, якія падтрымалі маю ідэю. З дапамогай калег былі апрабаваны і паказалі сваю жыццяздольнасць і эффектыўнасць мае першыя асобнікі на беларускай мове. Паралельна з гэтым, нечакана для сябе, я прайшла ў фінал спаборніцтва і атрымала падтрымку А1. Яны надрукавалі даволі вялікі наклад з трох настолак — «Хто там», «Хованкі з гномікам» і «Усяму свой час», а кіраўнік фонду «Добра» Аляксандр Скрабоўскі фінансаваў сертыфікацыю гульняў. Напэўна, гэты момант і можна лічыць днём народзін праекту «Скарбонка гульняў».

За 5 год я стварыла каля 50 гульняў рознага кшталту:

— граматычныя (дапамагаюць зразумець розніцу паміж беларускім і рускім маўленнем і напісаннем, а таксама засвоіць граматычныя і лексічныя асаблівасці мовы);

— тэматычныя (спрыяюць пашырэнню слоўніка па розных тэмах);

— гульні па навучанні чытанню і «на ўсялякі выпадак» (можна выкарыстоўваць проста, каб прыемна бавіць час па-беларуску).

Вядома, што галоўная задача, якую быў закліканы вырашыць праект, гэта — матывацыя дзяцей і дарослых да вывучэння роднай мовы, бо з настолкамі гэта атрымліваецца значна лягчэй і цікавей, але, акрамя гэтага, гульні дапамагаюць вырашыць яшчэ даволі шмат пытанняў: развіццё ўвагі, памяці, лагічнага і творчага мыслення, а таксама пашырэнне чытацкіх кампетэнцый дзяцей, авалоданне навыкамі працы ў камандзе і інш.

Я раю настаўнікам свае гульнi. Iх можа выкарыстоўваць ў якасці дыдактычнага дапаможніка літаральна на любым этапе ўрока, гледзячы на яго мэты, а таксама на факультатывах і для правядзення пазакласнай работы. Гэта можа быць моўная размінка напачатку ўрока дзеля матывацыі вучняў на працу і замацавання тэмы папярэдняга ўроку; стварэнне праблемнай сітуацыі для ўвядзення ў новую тэму; правядзенне праверкі засваення ведаў індывідуальна або ў групах; рэфлексія напрыканцы ўрока або нават у якасці фізмінуткі.

Наконт узросту гульцоў: калi yапачатку ў праекце было больш развівальна-навучальных гульняў для дашкольнікаў (ад 3+) і малодшых школьнікаў, то зараз у меня ёсць ужо даволі вялікі выбар гульняў для любога ўзросту (у тым ліку і для дарослых) і на любы густ.

Найбольшай папулярнасцю карыстаюцца: «Падарожжа па Беларусі», «Я жыву ў Беларусі», «У народзе кажуць» (фразеалагізмы), «Сказаў як звязаў» (прыказкі), «Літаратурны клуб» (знаёмства з беларускімі паэтамі). Зараз рыхтуецца да друку «Спадчына» (14+). Гэтая настолка пазнаёміць гульцоў з гістарычнай і культурніцкай спадчынай нашага краю, а таксама знакамітымі беларусамі. Я ўпэўнена, што гэтая пазнавальна-прыгодніцкая стратэгія ўпрыгожыць сямейную і сяброўскую вечарыну і будзе цікава не толькі старэйшым школьнікам, але і дарослым.

У гэтым годзе вялікім попытам карысталіся сямейныя гульнятэкі і Літаратурныя КВІЗы для гульцоў рознага ўзросту, якія я праводзіла сумесна з Літаратурным музеем, кавярняй «Над Нямігай», школамі і бібліятэкамі г. Мінска. Яшчэ летась я запусціла ў соцсетках новы праект «Дзеці — дзецям», які закліканы матываваць маленькіх беларусаў да чытання твораў нашых беларускіх пісьменнікаў, а таксама стварэння базы відэа-матэрыялаў для выкарыстання настаўнікамі на ўроках.

Я планую i найдалей распрацоўваць новыя настолкі (мабыць, зараз больш з’явіцца гульняў для дарослых). Мне хочацца дзяліцца сваім вопытам з калегамі праз прэзентацыі, майстар-класы, адукацыйныя і забаўляльныя праекты, а таксама вас чакаюць новыя сшыткі-дапаможнікі на беларускай мове. Планаў шмат і ўсё хочацца рэалізаваць".

Калегi, вам было цiкава даведацца, як можа настаўнiк дадаткова выкарыстоўваць свае уменні, навыкі і здольнасці каб арганізаваць свой праект? Мы хацелі натхніць вас адкрыць свае новыя грані. Магчыма, яны ўжо адкрываюцца? У вас ёсць свой праект, які звязаны з адукацыяй і які вас матывуе рабіць новае? Раскажыце нам аб гэтым. Напішыце нам у каментарах пра тое, што цікава вам. Мы шукаем крыніцы натхнення. Вы можаце быць адным з іх.

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства

Сёння раніцай пасля вобшуку дома затрымалі спявачку Аляксандру Захарык

34-гадовай дзяўчыне інкрымінуюць арт. 342 КК (Арганізацыя і падрыхтоўка дзеянняў, якія груба парушаюць грамадскі...

valiancina_shauchenka
Грамадства

«У 73 гады паехала сакараць Берлін». Як баба Каця зрабіла вёску вядомай на ўвесь свет

Гэтая гісторыя не пра тое, як чалавек доўга і мэтанакіравана ішоў да сваёй мэты — стаць знакамітым. Яна аб іншым....

valiancina_shauchenka
Грамадства Літаратура

«Дамавікамерон» Адама Глобуса цяпер можна паслухаць

У аўдыёфармаце выйшла кніга Адама Глобуса «Дамавікамерон» на kamunikat.org. Зборнік кароткіх гісторый Адама...

valiancina_shauchenka
Грамадства Літаратура

«Добры доктар Будзь-Здароў». Выйшла знакамітая казка Карнея Чукоўскага ў перакладзе Андрэя Скурко

Рэдактар Андрэй Скурко пераклаў знакамітую казку Карнея Чукоўскага, знаходзячыся ў зняволенні. Пра гэта напісала...

Апошнія навіны

    Грамадства
    Сёння раніцай пасля вобшуку дома затрымалі спявачку Аляксандру Захарык
    Грамадства
    «У 73 гады паехала сакараць Берлін». Як баба Каця зрабіла вёску вядомай на ўвесь свет
    Грамадства Літаратура
    «Дамавікамерон» Адама Глобуса цяпер можна паслухаць
    Грамадства Літаратура
    «Добры доктар Будзь-Здароў». Выйшла знакамітая казка Карнея Чукоўскага ў перакладзе Андрэя Скурко
    Культура
    «Біша бо іх із града крэпка». Абліччы Анастасіі Слуцкай
    Грамадства
    «Партрэт з памяці»: Віслава Шымборска ў вершах і беларускіх перакладах. «Прастора польскай культуры» запрашае на анлайн-вечарыну
    Грамадства Адукацыя
    «80% настаўнікаў былі ў жудасным стане». Эксперт — аб тым, што цяпер адбываецца са школьнай адукацыяй у Беларусі і што з ёй не так
    Культура
    Сплаў авангардызму і мадэрнізму
    Грамадства
    Рэшткі былой сядзібы ў Ручыцы, што на Вілейшчыне, унеслі ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей
    Грамадства
    Памёр паэт Дзмітро Паўлычка
    Грамадства Кіно Асоба
    «У кожным фільме ёсць частка мяне». Факты з жыцця і фільмаграфія Міхаіла Пташука
    Грамадства Каляндар
    Каляндар з 30 студзеня па 5 лютага. Што святкуем? Па чым сумуем?
    Вандруем разам
    Мілыя сцежкі ў парку Рэпіхава
    Грамадства Літаратура
    «Мне важна, каб верш нагадваў фрыджазавае сола»: паэт і музыка Віктар Сямашка — пра сваю новую кнігу і беларускі авангард
    Грамадства
    Экскурсаводы Іван Сацукевіч і Алесь Варыкіш выйшлі на свабоду

Афіша

  • 01.02

    Спектакль у авангардным тэатры Komuna Warszawa ў пастаноўцы Паліны Дабравольскай

  • 31.01 — 22.04Выстава ткацкіх працаў у Мінску
  • 31.01 — 05.02Выстава Наталлі Разуменка ў Мінску
  • 31.01 — 30.03Экспазіцыя да 100-годдзя з дня нараджэння Алены Васілевіч у Мінску
  • 31.01 — 26.02Выстава айца Сяргея Сурыновіча «Птушыны вянок» ў Віцебску
  • 31.01 — 27.02Зімовая выстава ў Мінску
  • 31.01 — 26.02«Самародак з Рагачова». Выстава Анатоля Каплана ў Гомелі
  • 31.01 — 28.02Выстава выцінанкі «Зімовыя цуды» ў Маладзечне

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • Лідар «Океана Ельзи» Святаслаў Вакарчук пракаментаваў прысуд за сваю песню ў Мінску
    • Мікалай Пачкаеў: «Беларуская лацінка далёкая ад польскай, а гістарычнай сувязі сучаснага кірылічнага алфавіту з тэкстамі старабеларускай мовы няма»
    • Гурт NaviBand выпусціў новы сінгл з украінскай спявачкай Tayanna. Паслухайце, як нашы мовы гучаць разам
    • «Нікому няма справы, ці беларусы — нашчадкі паўстанцаў-1863, Каліноўскага, ВКЛ, Вітаўта, Астрожскага»
    • «Цяпер у мяне ёсць месца, дзе я магу быць шчырай і не думаць пра тое, каб выжыць»: актрыса Святлана Зелянкоўская адкрыла ў Варшаве тэатр-студыю
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип